Μαθητικές ιστορίες γεμάτες Παναιτωλικό

Από τον Βασίλη Σταρακά, παλαίμαχο ποδοσφαιριστή του Παναιτωλικού

Προτού το ποδόσφαιρο καθιερωθεί ως το κορυφαίο και δημοφιλέστερο άθλημα και τελικά ανυψωθεί σε «Βασιλιά των σπορ», και η μπάλα σε «στρογγυλή Θεά», είχε πολλαπλές διώξεις – τουλάχιστον στην πόλη μας – μέχρι και τα γυμνασιακά μαθητικά μου χρόνια.

Μια κατηγορία ψευτοδιανοούμενων των σαλονιών διέδιδαν – και αυτό περνούσε στον κόσμο – ότι το ποδόσφαιρο είναι πρόστυχο, λαϊκό και «λιμανίσιο» άθλημα, που δημιουργεί πολιτικές και κοινωνικές αντιπαλότητες (μάλλον αυτό τους φόβιζε). Ποδόσφαιρο έλεγαν παίζουν μόνο οι αλήτες, οι αμόρφωτοι και η φτωχολογιά. Αυτά τα έλεγαν μάλιστα την εποχή της αθωότητας του ποδοσφαίρου, όταν ο κόσμος άρχισε να συρρέει στα γήπεδα κατά χιλιάδες για φθηνή διασκέδαση και ψυχαγωγία. Για αυτούς που παρακολουθούσαν τους αγώνες, οι πολέμιοι του ποδοσφαίρου έλεγαν ότι είναι μια συγκέντρωση «ηλιθίων φιλάθλων».

Λέμε τώρα εμείς που το αγαπάμε: Εάν είναι πρόστυχο κλπ το ποδόσφαιρο τότε ήταν πρόστυχοι και αυτοί που ίδρυσαν τους συλλόγους, και επειδή δεν γνωρίζουμε ιδρυτικά πρόσωπα άλλων συλλόγων πέρα από αυτά του Παναιτωλικού, αναφέρω ενδεικτικά κάποια ιδρυτικά μέλη Αγρινιωτών:

Γυμνασιάρχες: Ευθύμιος Χαβέλας και Εμμανουήλ Θεοδωρόπουλος – εναλλάξ ήταν οι πρώτοι πρόεδροι του Παναιτωλικού. Ε. Σκαλτσάς, Χ. Τσιτσιμελής, Ιωάννης Ντόκας, Α. Χατζόπουλος, Ι. Ροντήρης, Γ. Στύλιος, όλοι επιστήμονες – κτηματίες – έμποροι και όλοι από τα πιο ευυπόληπτα άτομα της πόλης του Αγρινίου, όπως έχει μείνει στη μνήμη των συμπολιτών μας.

Είναι γεγονός, ότι από τότε που το ποδόσφαιρο έγινε επαγγελματικό – 1980 – «διαβρώθηκε», όχι όμως από τους παίκτες, αλλά πρώτα από τους «αρμόδιους» και τους παράγοντες των μεγάλων ομάδων που εναλλάξ κατοικούν στη «παράγκα». Το χειρότερο όμως όλων των τελευταίων χρόνων είναι οι δολοφονικές επιθέσεις των διαφόρων χούλιγκαν. Αυτούς ποιοι τους «εκτρέφουν»;

Πάμε όμως στο θέμα μας. Παράλληλα με τους ψευτοδιαννοούμενους, έσερναν τα εξ αμάξης για το ποδόσφαιρο και η πλειοψηφία των καθηγητών στα μαθητικά μου χρόνια, που με τη σειρά τους επηρέαζαν και τους γονείς και τους κηδεμόνες των μαθητών. Τελικά το ποδόσφαιρο που τώρα παρακολουθείται φανατικά από Βασιλείς, Προέδρους κρατών, Πρωθυπουργούς, καθηγητές Πανεπιστημίου, κληρικούς, επιστήμονες κλπ., είναι το μόνο Ολυμπιακό άθλημα που συκοφαντήθηκε τόσο πολύ μέχρι να αποκτήσει την παγκόσμια καταξίωσή του.

Στο Παπαστράτειο Γυμνάσιο – το μοναδικό τότε στο Αγρίνιο – υπήρχαν και καθηγητές όπως ο φιλόλογος Γρηγόρης Κωσταράς, Ο Κώστας Τριανταφυλλίδης – ψυχολογία και λογική – και ο γυμναστής Γιάννης Μήλιος, τους οποίους είχα καθηγητές στις τελευταίες τάξεις, που αγαπούσαν πολύ το ποδόσφαιρο και έβλεπαν με μεγάλη συμπάθεια τους ποδοσφαιριστές – μαθητές τους.

Αρχές της δεκαετίας του 1960, μετά από εκλογές, πρόεδρος του Παναιτωλικού αναδεικνύεται ο νομίατρος Γιάννης Καραβάνας, εξέχουσα προσωπικότητα της πόλης μας και θερμός φίλος του Παναιτωλικού. Ο νέος πρόεδρος, ένας πανέξυπνος άνδρας και με μεγάλη αίσθηση χιούμορ, την εποχή αυτή για καλή μου τύχη σαν γιατρός που ήταν εκτελούσε και χρέη καθηγητή στο Γυμνάσιο αρρένων και θηλέων Αγρινίου διδάσκοντας το μάθημα της υγιεινής… παράλληλα σαν νομίατρος είχε την αρμοδιότητα για τα υγειονομικά ζητήματα του νομού, την αντιμετώπιση επιδημιών αλλά και τις αναρρωτικές άδειες των δημοσίων υπαλλήλων – καθηγητών, δασκάλων κλπ.

Από σχολικούς αγώνες στο γυμνάσιο αρρένων Αγρινίου. Αριστερά ο Βασίλης Σταρακάς, δεξιά ο Μήτσος Μπάθας.

Τις πρώτες μέρες που ξεκίνησαν τα σχολεία, μετά από μια προπόνηση, ο Πρόεδρος με κάλεσε στα γραφεία του γηπέδου παρουσία και του προπονητή μου και άρχισε να με…ψέλνει για ότι άκουγε στον σύλλογο καθηγητών όπως μου είπε.

Ξεκίνησε με το ότι δεν συμμορφώνομαι με τους σχολικούς κανόνες δεν διαβάζω, ότι κάνω φασαρία την ώρα του μαθήματος, ότι πηγαίνω στο καφενείο «Νυχτερίδα» του Βασίλη Αϋφαντόπουλου και παίζω δηλωτή, ότι πηγαίνω στο πάρκο βραδινές ώρες με…. γεγέδες και ακούμε μοντέρνα τραγούδια από το ηλεκτρόφωνο, ότι κάνω σκασιαρχείο και πολλά άλλα.

Στο τέλος μου είπε να κόψω τις φαβορίτες και κατέληξε: «εγώ παιδί μου θέλω να σε βοηθήσω να πάρεις το απολυτήριό σου, να πιάσεις καμμιά δουλειά, γιατί μόνος σου δεν βλέπω να το παίρνεις, στο «ξυράφι» θα καταλήξεις» – ο πατέρας μου είχε κουρείο. Συνέχισε δε: «διάβασε όμως λίγο και εσύ, δείξε καλή διαγωγή και εγώ θα μεσολαβήσω στους καθηγητές σου να πάρεις τη βάση». Και σε αυστηρό τόνο μου τόνισε: «Ξέχνα τα πάρτι τις Κυριακές μετά τον αγώνα όταν παίζουμε στην έδρα μας». (Αυτό ήταν «καρφί» του προπονητή, που σε εμάς τους μαθητές κυρίως έκανε συχνά εφόδους τα βράδια).

«Άκουσε και το τελευταίο», μου είπε. «Από το μάθημά μου δεν θα λείψεις ούτε μια φορά, δεν θέλω να λένε οι άλλοι καθηγητές ότι είσαι προστατευόμενός μου». Εν τω μεταξύ, το μάθημα της υγιεινής ήταν μια ώρα την εβδομάδα, και μάλιστα την πρώτη ώρα κάθε Δευτέρα. Αυτό του το υπενθύμισα αμέσως, λέγοντάς του: Κύριε πρόεδρε, πως είναι δυνατόν να είμαι παρών στο μάθημά σας και να είμαι και διαβασμένος όταν από Ρόδο – Κρήτη – Σπάρτη – Χίο – Μυτιλήνη κλπ. η ομάδα γυρίζει στο Αγρίνιο ξημερώνοντας Δευτέρα, με ένα φέρρυ μποτ που περνάει – δεν περνάει ζαλισμένοι όλοι από ναυτία.

Ο Γεώργιος Παπαϊωάννου, δήμαρχος Αγρινίου, απονέμει τιμητικό δίπλωμα στον Βασίλη Σταρακά. Αριστερά διακρίνεται καθήμενος ο καθηγητής και πρόεδρος του Παναιτωλικού, Ιωάννης Καραβάνας.

Και ο πρόεδρος τελείωσε τη συζήτηση λέγοντάς μου: «Σου είπα εγώ να ξέρεις μάθημα; Απλά σε θέλω παρόντα . Κάθισε στο θρανίο σαν κούτσουρο ή κοιμήσου, κάνε ότι θέλεις αλλά απουσία δεν θέλω. Κατάλαβες;». Έδωσα το λόγο μου ότι θα διορθωθώ. Πηγαίνοντας στο σπίτι είπα στη μάνα μου κάθε Δευτέρα να με ξυπνά πρωί πρωί για το σχολείο και να μη πιστεύει τις δικαιολογίες που θα της λέω – έχω γυμναστική – έχω κενό – λείπει ο τάδε καθηγητής κλπ. που έλεγα παλιότερα, αλλά να επιμένει και να μου επαναλαμβάνει το όνομα Καραβάνας, έχεις μάθημα με τον Πρόεδρο να μου λες.

Ο καθηγητής και Πρόεδρος του Παναιτωλικού, ιατρός Ιωάννης Καραβάνας

Κάπου στη μέση του πρωταθλήματος, με δύσκολες Χειμωνιάτικες συνθήκες ένα Σάββατο πρωί η ομάδα με ένα πράσινο λεωφορείο αναχώρησε για την Αθήνα, όπου την επόμενη μέρα, Κυριακή, είχαμε αγώνα με τον Αστέρα Ζωγράφου, μια μέτρια ομάδα του ομίλου μας.

Απαίσιες οι καιρικές συνθήκες για αγώνα. Σε ένα ξερό γήπεδο και σε αρκετά μεγάλο υψόμετρο σε αντίθεση με άλλα γήπεδα των Αθηνών, νερόχιονο, τσουχτερό κρύο, γήπεδο βούρκος. Η ουσία είναι ότι χάσαμε 1-0 με δική μας απαράδεκτη εμφάνιση. Η επιστροφή Οδύσσεια, βροχή σε όλη τη διαδρομή, και λόγω δυνατού αέρα το φέρρυ μποτ πέρασε πρωινές ώρες. Όταν έφτασα σπίτι μου έπεσα κατ’ ευθείαν στο κρεβάτι.

Σε μια στιγμή ένιωσα ένα συνεχές δυνατό σκούντημα και τη φωνή της μάνας μου να μου επαναλαμβάνει «Ξύπνα! Ξύπνα!». Μου φάνηκε πως δεν είχα ούτε 5 λεπτά που έκλεισα τα μάτια μου και μέσα στον λήθαργο από την έλλειψη ύπνου επαναλάμβανα ότι έχω κενό την πρώτη ώρα. Η φωνή της μάνας μου δυνάμωσε: «Σήκω γρήγορα, έχεις πρώτη ώρα με τον Καραβάνα ακούς… τον Καραβάνα». Με χασμουρητά πήρα ένα τετράδιο, το έβαλα στην πίσω τσέπη του παντελονιού και έφυγα για το σχολείο.

Όταν μπήκαμε όλοι οι μαθητές στην τάξη μπήκε σαν σίφουνας ο Καραβάνας κρατώντας στο χέρι του τον κατάλογο, έκανε ότι τον άνοιξε και φώναξε δυνατά: «Σταρακάς!». Από τη νύστα που είχα δεν κατάλαβα, και ο διπλανός μου ο Κώστας Κωστούλας – μεγαλύτερος αδελφός του ευεργέτη της πόλης μας ιδιοκτήτη του Παναιτωλικού Φώτη Κωστούλα – με σκουντάει και μου λέει βιαστικά: «Εσένα φωνάζει Βασίλη!».

Ξαφνιασμένος, σηκώθηκα όρθιος, είπα «παρών!» και ξανακάθισα. «Σε είδα», μου λέει ο καθηγητής – Πρόεδρός μου, «αλλά δεν σε βλέπω στην έδρα». Τι να κάνω στην έδρα κύριε Πρόεδρε; Απαντώ. «Μάθημα» μου λέει, «και άκου καλά. Εδώ δεν είμαι πρόεδρος αλλά καθηγητής».

Του είπα ότι δεν ξέρω μάθημα καθώς όλο το Σαββατοκύριακο έλειπα στην Αθήνα. «Για ποιο λόγο;» με ρωτά, και του απάντησα για τον αγώνα. «Α μάλιστα! Για έλα στην έδρα να μου τα πεις καλύτερα». Πηγαίνοντας προς την έδρα, έκανα τη σκέψη, είναι δυνατόν αυτός ο τόσο φανατικός φίλαθλος και πρόεδρος να μην έχει πλήρη ενημέρωση για αυτόν τον αγώνα, καθώς τουλάχιστον στους αγώνες με τις ομάδες Αθηνών και Πελοποννήσου ταξίδευε μαζί μας με την αποστολή;

«Πως πήγατε λοιπόν στον αγώνα;» ήταν η πρώτη ερώτησή του. Χάσαμε κύριε καθηγητά 1-0 απάντησα. «Το ξέρω αυτό. Δεν ντραπήκατε που χάσατε από τον Αστέρα που δεν έχουν βρακί να φορέσουν;» μου απάντησε οργισμένος. Εγώ προσπάθησα να δικαιολογήσω την ήττα. Το έριξα στις κακές καιρικές συνθήκες, είπα για κακή διαιτησία – ήταν ψέμα αυτό – επίσης είπα πως λόγω καιρού δεν είχαμε βοήθεια από τους Αθηναίους φιλάθλους μας, και κάποιες άλλες χαζοδικαιολογίες που δεν ευσταθούσαν–άλλωστε σκέφτηκα πως ο Πρόεδρος ίσα ίσα το αποτέλεσμα ήξερε.

«Εσύ πως πήγες;» με ρωτάει. Οι συμπαίκτες μου κατά την επιστροφή μου είπαν πως ήταν πολύ θετική η απόδοσή μου, μάλιστα ο Βασίλης Μήτσου μου είπε «μπράβο» δύο τρεις φορές, απάντησα. «Επειδή τώρα πέρασε η ώρα», μου λέει νευριασμένα, «μάθημα ξέρεις;». Όχι κύριε καθηγητά, του απαντώ ενοχλημένος. «Πάρε τη μονάδα σου τώρα και πήγαινε στο θρανίο σου».

Έκανα 3-4 βήματα και ακούω να μου φωνάζει: «Σταρακά, κατάλαβες τι βαθμό πήρες σήμερα;» «Μονάδα» του απαντώ νευριασμένα. «Κατάλαβες γιατί;» «Γιατί δεν ήξερα μάθημα» του απαντώ. «Όχι ρε βλάκα για αυτό, αλλά γιατί χθες πέρασα εγώ με τους συμβούλους μου Γιώργο Βαζούκη, Γιάννη Βλάχο και Χριστόφορο Βασιλείου, τη μεγαλύτερη ταλαιπωρία της ζωής μας μέχρι να φτάσουμε 10 λεπτά μετά το ξεκίνημα του αγώνα στο αφιλόξενο γήπεδο του Ζωγράφου που δεν έχει ούτε ένα μικρό σκέπαστρο για το φιλοξενούμενο συμβούλιο. Όρθιοι πίσω από τα συρματοπλέγματα λες και είμασταν κρατούμενοι σε στρατόπεδο των Ες Ες μέσα στο νερόχιονο και το τσουχτερό κρύο, και επί δύο ώρες βλέπαμε μερικά πτώματα με κίτρινη φανέλα να σέρνονται. Άσε που ακόμα είμαι ζαλισμένος από το φέρρυ. Άκου και το τελευταίο: Ο διαιτητής ήταν άριστος, και εσύ ήσουν ο χειρότερος παίκτης του αγώνα».

Πέρασε η χρονιά, ήρθαν οι εξετάσεις βγήκαν και τα αποτελέσματα. Εγώ τήρησα την υπόσχεσή μου, διάβασα εντατικά…ωδική, γυμναστική θρησκευτικά. Έβαλε και ο πρόεδρος το χεράκι του σε 6-7 ακόμη μαθήματα, βοήθησαν και οι άλλοι καθηγητές που ανέφερα πιο πάνω που συμπαθούσαν το ποδόσφαιρο και έτσι προβιβάστηκα. Το απόγευμα στην προπόνηση, ο πρόεδρος – καθηγητής με ένα πλατύ χαμόγελο μου είπε: «Ρε Σταρακά με έκανες ζητιάνο, θα έχουν δίκιο τώρα οι καθηγητές που για ένα πονόδοντο θα μου ζητάνε μια εβδομάδα αναρρωτική άδεια».

Βασίλης Σταρακάς, Παλαίμαχος ποδοσφαιριστής Παναιτωλικού